Marihuana zawiera ponad 500 substancji aktywnych, wśród których możemy wyróżnić kilka głównych grup – kannabinoidy, terpeny i flawonoidy.
Kannabinoidy – najlepiej poznane i stanowiące najsilniej działające substancje aktywne konopii. W grupie tej znajdują się najistotniejsze medycznie THC – tetrahydrokanabinol i CBD – kannabidiol, a także
Kannabinoidy wytwarzane przez konopie nazywane są fitokannabinoidami, oprócz nich możemy wyróżnić endokannabinoidy wytwarzane przez ludzki organizm – anandamid oraz 2-AG, a także kannabinoidy syntetyczne, stworzone w laboratorium, np. Dronabinol – lek przeciwwymiotny. Wszystkie te substancje działają na człowieka przez układ endokannabinoidowy – ECS, ściśle związany między innymi z układem hormonalnym, nerwowym, immonulogicznym, pełniącym wobec nich funkcję regulującą. Jest on odpowiedzialny za utrzymanie ludzkiego ciała w równowadze – tzw homeostazie. Badania naukowe nad układem endokannabinoidowym trwają.
Najsłynniejsza substancja zawarta w konopiach, odpowiedzialna za jej psychoaktywne działanie – tzw. „haj”, posiadająca jednocześnie wiele właściwości leczniczych.
Terapeutyczne właściwości THC:
W związku z powyższymi właściwościami THC wykorzystywane jest w leczeniu:
Do działań niepożądanych zaliczamy suchość w ustach, przekrwienie spojówek, nadmierne pobudzenie, euforię, chwilowe zaburzenia pamięci krótkotrwałej, przyśpieszoną akcję serca, a u osób predysponowanych, szczególnie przy przyjmowaniu wysokich dawek bez kontroli lekarskiej mogą wystąpić przemijające stany lękowe, uczucie dezorientacji i oszołomienia, mijające samoistnie w ciągu 1-2h.
Nie wykazuje działania psychoaktywnego, co więcej tłumi narkotyczne działanie THC. CBD wykazuje, więc właściwości przeciwlękowe i przeciwpsychotyczne, redukując objawy niepożądane związane z THC. CBD posiada udowodnione właściwości:
Z powodu powyższych właściwości CBD znalazło zastosowanie w leczeniu chorób takich jak:
Efekty uboczne CBD: są niezwykle rzadkie i łagodne. Należą do nich podobnie jak w przypadku THC suchość śluzówek, przekrwienie spojówek, ból głowy, nie występują natomiast zaburzenia lękowe i psychotyczne. CBD istotnie zmienia metabolizm innych leków w wątrobie – na skutek tego może wchodzić w z nimi w interakcję, w większym stopniu niż ma to miejsce w przypadku THC. Z powodu powyższych interakcji, mimo małej ilości działań niepożądanych samego CBD należy zachować ostrożność w jego stosowaniu, tym bardziej, że jest on dostępny bez recepty, jako suplement diety.
Konopie zawierają ich mniej niż kannabinoidów, natomiast mogą silnie modyfikować działanie THC i CBD. Dlatego niektóre odmiany zawierające taką samą ilość THC i CBD mogą działać zupełnie inaczej – zjawisko to nazywane jest efeketem „Entourage”. Najważniejsze w tej grupie substancje to:
Badania nad nimi trwają, wstępnie potwierdzono ich działanie przeciwzapalne, immunomodulujące i uspokajające.
W badaniach klinicznych okazało się, że pojedyncze, izolowane kannabinoidy działają o wiele słabiej lub w ogóle w porównaniu to takiej samej ich dawki ale zastosowanej w postaci suszu, zawierającego pełne spektrum substancji aktywnych znajdujących się w konopiach. Za zjawisko to odpowiada tzw. Efekt „Entourage” lub „family effect”. Polega to na wzajemnym oddziaływaniu na siebie poszczególnych kannabinoidów, terpenów i flawonoidów, które wzmacniają lub modyfikują swoje działanie. Świetnym przykładem są różne odmiany konopi o identycznej zawartości THC i CBD a różniące się profilem terpenowym. Teoretycznie działanie powinno być podobne, natomiast potrafi być ono skrajnie różne, właśnie ze względu na modyfikujące właściwości terpenów. Szczepy o dużej zawartości myrcenu będą działały nasennie i uspokajająco, a odmiany z przewagą limonenu będą działały energetyzująco i przeciwdepresyjnie.