Limonen – na niepokój i depresję

Limonen jest drugim najczęściej występującym terpenem w przyrodzie i jednocześnie bardzo znaczącym medycznie terpenem zawartym w konopiach. Zapach skórki owoców cytrusowych to właśnie dzieło limonenu. Z tego też względu można słusznie założyć, że jego nazwa pochodzi od cytryny. Dodatkowo, jego przyjemny zapach sprawia, że jest popularnym dodatkiem do perfum i żywności.

Limonen można bezpiecznie spożywać w dużych, naturalnie występujących, ilościach. Jednak działania niepożądane mogą być odczuwalne przy dawkach około jednego grama na kilogram masy ciała. Jest to znacznie więcej niż ilości zawarte w kwiatach konopi indyjskich lub innych produktach konopnych.  Ekstrakt limonenu można bez problemu kupić jako suplement diety.  Z tego też względu zaleca się konsultację z lekarzem przed dodaniem znacznych ilości limonenu do diety.

Limonen powstaje z pirofosforanu geranylu, prekursora kannabinoidów. Po wyprodukowaniu limonenu pozostaje on w konopiach jako limonen lub zostaje przekształcony w inne terpeny konopii.

Podobnie jak w przypadku wielu terpenów, rośliny wytwarzają limonen, aby chronić je przed szkodliwymi drobnoustrojami czy owadami. Poza możliwością ochrony roślin, ma on również wpływ na funkcję ludzkiego mózgu. Obecnie naukowcy pracują nad zastosowaniem limonenu w terapii zaburzeń lękowych i depresyjnych.

Potencjalne zastosowanie limonenu w leczeniu lęku, depresji i stresu

Badania wykazały, że zarówno limonen spożywany doustnie, jak i wdychane pary limonenu zmniejszają lęk u myszy laboratoryjnych. Dodatkowo zmniejszał również nasilenie zaburzeń kompulsywno-obsesyjnych (OCD). Jednak skuteczność limonenu wydaje się zależeć od gatunku myszy lub rodzaju testu lękowego, co może wskazywać, że jego działanie zmniejszające lęk niekoniecznie może działać w przypadku wszystkich pacjentów tak samo.

Limonen może również mieć właściwości przeciwdepresyjne. Przeprowadzono niewiele badań na ludziach dotyczących działania przeciwdepresyjnego limonenu, ale jedno z nich z udziałem 12 hospitalizowanych pacjentów z depresją ujawniło obiecujące wyniki. Wdychanie oparów limonenu zmniejszyło zapotrzebowanie na leki przeciwdepresyjne u 9 pacjentów, znormalizowało poziomy hormonów stresu i poprawiło odporność na infekcje.

Wdychanie pary limonenu zwiększa poziomy serotoniny i dopaminy w kluczowych obszarach mózgu, które są związane z zaburzeniami kompulsywno-obsesyjnymi (OCD). Nie jest jasne, w jaki sposób limonen osiąga tego rodzaju efekty terapeutyczne i co sprawia, że podnosi poziom tych konkretnych neurotransmiterów. Czy limonen jedynie stymuluje obszar węchowy mózgu, czy może bezpośrednio wpływa na komórki mózgowe? Rzeczywisty mechanizm jest obiektem przyszłych badań, ale prawdopodobnie jest to kombinacja zarówno stymulowania układu węchowego, jak i bezpośredniego działania na neurony mózgu.

Odmiany konopi z dominacją limonenu

Podobnie jak w przypadku większości terpenów, dokładne poziomy limonenu często różnią się znacznie między odmianami a w przypadku braku standaryzacji w hodowli w obrębie różnych roślin tej samej odmiany. Poniższe odmiany mają tendencję do dominacji limonenu w swoich profilach terpenowych:

Aromat, który charakteryzuje szczep, nie wynika z jednego, ale raczej z połączenia wszystkich zawartych w nim terpenów. Jeden izolowany terpen będzie miał zupełnie inny aromat niż wiele terpenów obecnych w kombinacji, nawet jeśli ta kombinacja zawiera przeważającą ilość jednego z nich. Podobnie ma się z działaniem medycznym na pacjenta. Osobno każdy terpen działa zupełnie inaczej niż w połączeniu – patrz efekt Entourage.

Weźmy na przykład profile terpenowe szczepów Lemon G 
i Lemon Meringue:

Oba  w swojej nazwie posiadają słowo „cytryna”, ale limonen jednak nie dominuje. Jest on przykładowo trzecim pod względem liczebności terpenem w Lemon G, po mircenie i kariofilenie.

Znajomość nazwy, a nawet wąchanie aromatu szczepu może nie wystarczyć, aby powiedzieć, z jakim profilem terpenowym mamy do czynienia. Jedynym sposobem jest uzyskanie dokładnych wyników badań laboratoryjnych. Wydaje się więc, że opis profilu terpenowego obok zawartości THC i CBD, będzie w przyszłości standardem w klasyfikacji konopi zgodnie z ich działaniem medycznym.

Pultrini Ade M1, Galindo LA, Costa M.

Damião P.De SousabFlávia Cristina F.PimentaaMateus F.AlvesaFábio S.De SouzaaRui O.MacedoaRicardo B.CardosoaLiana Clébia S.L.de MoraiscMargareth de Fátima F.Melo DinizaReinaldo Nóbregade Almeidac

Neuroimmunomodulation

Komori T.a · Fujiwara R.b · Tanida M.c · Nomura J.a · Yokoyama M.M.d

Behav Brain Res. 2006 Sep 25;172(2):240-9. Epub 2006 Jun 15.